Kimlik Müslümanlığı

 

“….,O (Allah) bundan daha önce de, bunda (Kur’ân’da) da sizi ‘müslümanlar’ (müslimine) olarak isimlendirdi; elçi sizin üzerinize şâhid olsun, siz de insanlar üzerine şâhidler olasınız diye. Artık dosdoğru namazı kılın, zekatı verin ve Allah’a sarılın, sizin Mevlânız O’dur. İşte, ne güzel mevlâ ve ne güzel yardımcı” (Hac 78).

 

Kimlik yâni nüfus cüzdanı/kâğıdı/belgesi, kişinin kim olduğunu resmî anlamda gösteren bir göstergedir. Tabi bu belgede yazılanlar gerçek olmayabilir, çünkü eldeki kimlik sahte bir belge yada harf/kelimesi hatâsı yapılarak yanlış yazımdan dolayı gerçek kimliği göstermiyor da olabilir. Zâten bu belge kişinin kim, ne ve nasıl olduğunu göstermez. Kişinin gerçek yüzünü gösteren bir gösterge değildir nüfus cüzdanı/kâğıdı/belgesi. Bu nedenle insanın kim, ne, nasıl olduğunu gösterecek olan şey kâlbî ve amel-eylemidir. İnsanın kâlbini ve amel-eylemini en iyi değerlendirecek olan ise ancak Allah’tır. Allah, insanın kim, ne ve nasıl olduğunu en iyi ve en doğru şekilde bilendir. 

 

İşte bundan dolayı (gerçi artık kimliklerde müslüman/müslim/mü’min ve din ifâdeleri de geçmiyor ya) kişinin dîninin ve inancının ne olduğu kimliklerde yazılana göre değerlendirilemez. Kimliğinde “müslüman” yazmasına rağmen müslümanlık adına hiç-bir şey yapmayanların İslâm ile hiç-bir alâkaları yoktur. Onların kimliklerinde “İslâm” yazdığı için ve dîni bayramlarda tâtillerden faydalandıkları için kendilerini müslüman zannetmektedirler. Şu da var k, biz aslında “müslüman” derken, Kur’ân’ın ifâdesiyle “müslim” ve “mü’min” demek istiyoruz ve “müslüman” ifâdesini herkesin bildiği/anladığı kelime olduğu için kullanıyoruz. Yoksa müslümanlık zâten “müslimlik” ve “mü’minlik”ten kopmanın bir sonucu olarak Kur’ân ve Sünnet-merkezli değil de, tasavvuf, târikat, cemaat, ırk, vatan-millet vs. düşüncesinde olanların Farsçadan devşirdiği içi boş ve samîmiyetten, gayretten ve amel-eylemden kopuk ve uzak boş bir kelimeden başkası değildir ve zâten yazının başlığı da “kimlik müslimliği” yada “kimlik mü’minliği” değil “kimlik müslümanlığı” şeklindir. Zîrâ müslimlik ve mü’minlik kimlik üzerinde olmaz ve kimlik üzerinde kalamaz. Müslimlik ve mü’minlik, iç-âlemlerde ve dış-âlemde her an her yerde yaşayan ve gözüken bir şeydir ve öyle olmalıdır. Böyle olmadığında “kimlik müslümanlığı” diye bir şey ortaya çıkar.

 

Çok söylenegelen; “müslümanlardan başkası cennete girmeyecek” sözü kesin doğru bir sözdür. Fakat bu, “gerçek müslümanlık” için yâni müslim ve mü’min olanlar için geçerlidir; “kimlik müslümanlığı” için değil. O hâlde bu-sözün Muhammedî, Îsevî, Mûsevi olmakla alâkası yoktur.

 

Kimlik belgesinde müslüman yazdığı için Dünyâ’da müslüman olarak kabûl edilebilirsiniz ama âhirette o belge hiç-bir işe yaramaz. Allah kâlplere ve amel-eylemlere bakar ve ona göre değerlendirme yapar. Âhirette “îman edip sâlih ameller işlemiş olmak” kurtarır kişiyi:

 

“Asra andolsun; Gerçekten insan, ziyandadır. Ancak îman edip sâlih amellerde bulunanlar, birbirlerine hakkı tavsiye edenler ve birbirlerine sabrı tavsiye edenler başka” (Asr 1-3).

 

“Ey Peygamber!; ellerinizdeki esirlere de ki: Eğer Allah, sizin kâlplerinizde bir hayır olduğunu bilirse (görürse) size sizden alınandan daha hayırlısını verir ve sizi bağışlar. Allah bağışlayandır, esirgeyendir” (Enfâl 70).

 

“Ancak Allah’a selim bir kâlp ile gelenler başka” (Şuârâ 89).

 

“Bunlar, îman edenler ve kâlpleri Allah’ın zikriyle mutmain olanlardır. Haberiniz olsun; kâlpler yalnızca Allah’ın zikriyle mutmain olur” (Ra’d 28).

 

Aslında Allah ilk yarattığında insanlar tek bir toplumdu yâni kendilerini tek bir kimlik üzerinden tanımlıyorlardı ve bu tanım İslâm/müslim tanımı idi. İslâm’ı merkeze almış olan bir toplum-millet vardı ve başka da bir kimlik yoktu: 

 

“Aslında insanlar, başlangıçta tek bir ümmet idi. Allah’ın gönderdiği peygamberler, onların sorunlarını çözüyorlardı. Ancak daha sonradan aralarındaki bağy (taşkınlık) yüzünden anlaşmazlığa düştüler. Farklı-farklı dinler uydurdular ve değişik ümmetler hâline geldiler” (Bakara 213; Yûnus 19).

 

 Peki sonra ne oldu?. Şeytanın, nefsin ve tâğutların ayartmasına kapılanlar, İslâm-merkezli bir kimliğe sâhip olmanın yükünü ve bedelini ödemek istemeyince ve bu yüzden çeşitli hırslara açık hâle gelip sapmaya başlayınca İslâm kimliğinden uzaklaştılar ve kendilerini çok farklı ve çeşitli kimliklerle tanımlamaya başladılar ki kendilerini tanımladıkları bu kimliklerin çeşitleri sayılamayacak kadar fazlalaşmıştır. Herke kendine bir şey diyor ve kimliğinin bu olduğunu söylüyor.  

 

Kendilerini tek bir ifâdeyle tanımlayarak “müslimim” yada “mü’minim” deyiverseler, tüm o boş, geçici ve dandik kimliklerden kurtuluverecekler ve huzûra kavuşacaklardır. Çünkü artık hemen herkesin kendine özel bir kimliği oluşmuştur ve herkes başka biri olup çıkmıştır. Ateistler, deistler, agnostikler, felsefeyi din edinenler, modern-bilim ve teknolojiye tapanlar, sanâyileşmeyi ve endüstriyi savunanlar, aydınlanma diye bağıranlar, lâikler, seküler münâfıklar, cumhûriyetçiler, demokratlar, liberâller, sosyâlistler, komünistler, anarşistler, feministler, LGBT’ciler, modernistler, post-modernistler, post-truth/metaverse/yapay zekâ manyakları, hazcılar, hızcılar, takımları, sporu, sporcuları, müziği ve filmleri hayâtın gâyesi yapmış olanlar, hacılar, hocalar, mistikler, ezoterikler, modern Pollyannacılar, bâtınîler, tasavvufçular, târikatçılar, mezhepler, cemaatler, akımlar, hizipler, partiler, modernistler, târihselciler, Kur’âncılar, hadisçiler, “ata”lara tapanlar vs. ne kadar sapkın, sapık, boş ve zırvalık varsa herkes bunlardan birini kimliği hâline getirmiş ve bir bok zannederek o kimliğe tapıp durmaktadır. Oysa bizi ve her-şeyi yaratan, âlemlerin tek Rabbi olan Allah bizi “müslimler” ve “mü’minler olarak isimlendirmiştir. Hepsi işte bu kadar. Çünkü Allah için önemli olan, Dünyâ’daki unvan, titr, ve makam-mevkî değil, kâlplerdeki takvâdır. Takvâ sâhibi olan bir kâlp yukarıda sayılanlarla kıyaslanmayacak derecede üstündür:  

   

 “Ey insanlar, gerçekten, biz sizi bir erkek ve bir dişiden yarattık ve bir-birinizi tanımanız ve tanışmanız için sizi halklar ve kabîleler (şeklinde) kıldık. Şüphesiz, Allah katında sizin en üstün (kerîm) olanınız, (ırk, renk, soy ve servetçe değil) takvâca en ileride olanınızdır. Şüphesiz Allah bilendir, haber alandır” (Hucûrat 13)

 

Peki İslâm kimliği ve tanımı yerine yukarıdaki safsatalardan birini seçmek ne anlama gelir?. Gönüllü olarak İslâm kimliğini seçmeyenler, “dayatılmış kimlikler”e mahkûm olurlar. Yukarıda sayılan o kimlikler kişilerin kendi seçtikleri kimlikler değil, kendilerine şeytan, nefs ve tâğutlar tarafından dayatılmış sapkınlıklardır. Herkes bulunduğu ve üst-kimliği olarak kabûl ettiği sapkınlığı kendi seçtiği kimliği zannetmektedir. Böylece şeytan, nefs ve (kendilerinde Allah gibi bir güç olduğunu zanneden) tâğutlar, insanları İslâm kimliğinden uzak tutarak Dünyâ’da rezilliğe, âhirette ise derin bir pişmanlık ve azâba itmekte ve sürüklemektedirler.

 

Müslümanım yâni müslim ve mü’minim diyenin “üst kimliği” İslâm’dır, millî kimlik çok sonra gelir. Bu-bağlamda Türklük de, yukarıda sayılan diğer şeyler gibi İslâm kimliğinin yerine ikâme edilen bir kimlik ve tanımlama şeklidir.

 

Bakın Osmanlı’da ve İslâm ümmetinde tüm milletler tek bir kimliğin söylemi olarak sâdece “müslümanım” derken; o milletler teker-teker ayrıldı ve şimdi kendi içlerinde de parçalanarak yüzlerce kimliklere ayrıldılar/ayrılıyorlar. Kimlikler ayrılınca düşmanlıklar da çoğalıyor. Kendi aralarında savaşıyorlar ve ümmetin ayrılığını körüklüyorlar. Çünkü: “Kendi dinlerini fırkalara ayırmış ve kendileri de parça-parça olmuşlardır; ki her grup kendi elindekiyle övünüp sevinç duymaktadır” (Rum 32). Artık zilletten kurtulmak mümkün değildir. Birilerinin maşası olmak kaçınılmazdır. Zîrâ: “Allah’a ve Resûlü’ne itaat edin ve çekişip bir-birinize düşmeyin, yoksa çözülüp yılgınlaşırsınız, gücünüz gider. Sabredin. Şüphesiz Allah, sabredenlerle berâberdir” (Enfâl 46) âyetini kâle almamışlar ve böyle rezil ve utanç verici bir duruma düşmüşlerdir. Üstelik üzerinde bulundukları kimlikler de hiç-bir işe yaramamaktadır.

 

İslâm dışındaki tüm kimlikler ve tanımlamalar bölücüdür, ötekileştiricidir. Bu sahte kimliklerin bir yaraya merhem olduğu görülmemiştir ki zâten onların böyle bir dertleri-endişeleri de yoktur. İslâm-dışı kimlikler ne kadar artarsa ümmet, toplum, devlet, âile ve kardeşlik o kadar kaybolur ve kaybolmaktadır. İnsanların bu derece birbirlerinden koparak ve uzaklaşarak hattâ birbirlerine bireyselleşmelerinin ve bencilleşmelerinin sonucunda düşman olmalarının nedeni, İslâm kopup-uzaklaşmaları hep kimlik ve tanımlama farklılıklarının çok fazlalaşması ve yoldan çıkmış olmasıdır. Mü’minler elbette bundan istisnâdır. Zîrâ:

 

“Mü’minler ancak kardeştirler. (Irkları farklı olsa da). Öyleyse kardeşlerinizin arasını bulup-düzeltin ve Allah’tan korkup-sakının; umulur ki esirgenirsiniz” (Hucûrât 10).

 

Oysa insanların dillerinin, renklerinin, ırklarının ve sapkın olmayan düşüncelerinin farklı olması Allah’ın bir âyetidir:

 

“Göklerin ve yerin yaratılması ile dillerinizin ve renklerinizin (milletlerinizin-ırklarınızın-kavimlerinizin) ayrı olması, O’nun âyetlerindendir. Şüphesiz bunda, bilenler için gerçekten âyetler vardır” (Rûm 22).

 

O-hâlde; insanlar ancak İslâm-merkezli olarak şirkten uzak olan Hz. İbrâhim’in hanif dînine uymak gerekir ki sapkın kimlik çeşitlerinden ve kimlik müslümanlığından kurtulalım ve samîmi müslimler ve mü’minler olabilelim:

 

“De ki: Allah doğru söyledi. Öyleyse Allah’ı bir tanıyan (Hanif)ler olarak İbrâhim’in milletine-dînine (millete İbrâhim) uyun. O, müşriklerden değildi” (Âl-i İmran 95).

 

“Öyleyse sen yüzünü Allah’ı birleyen (bir hanif) olarak dîne, Allah’ın o fıtratına çevir; ki insanları bunun üzerine yaratmıştır. Allah’ın yaratışı için hiç-bir değiştirme yoktur. İşte dimdik ayakta duran din (budur). Ancak insanların çoğu bilmezler” (Rûm 30).

 

En doğrusunu sâdece Allah bilir.

 

Hârûn Görmüş

Eylül 2024